تغییرپذیری زمانی – مکانی بارش های حدی در ایران

نویسندگان

همت الله رورده

یدالله یوسفی

جعفر معصوم پور سماکوش

وحید فیضی

چکیده

بارش از جمله عناصر اقلیمی است که در بُعد زمان و مکان دارای تغییرات بسیاری است. در این بین مطالعه بارش های حدی به سبب اثرات مخرب و زیانبار آن، دارای اهمیت بسزائی است. هدف اصلی مقاله، بررسی تغییرات درون سالانۀ مقادیر حدی بارش در ایران با استفاده از تکنیک تحلیل هارمونیک است. برای رسیدن به نتیجۀ مطلوب، داده های بارش از آمار 40 ایستگاه سینوپتیک کشور با دورۀ آماری 2010-1966 (45 ساله) استخراج گردید. تحلیل هارمونیک به واسطۀ عمل در فضای طیفی، دارای قابلیت زیادی در بررسی تغییرپذیری بارش است. تحلیل هارمونیک نشان داد که در بیشتر مناطق کشور، عمدتاً تغییرات مقادیر حدی بارش دارای الگوی سالانه بوده و pvr(1) بیشترین سهم را در توضیح و تبیین واریانس داده ها بر عهده دارد. بیشترین میزان pvr(1) در بخش های مرکزی و جنوب غربی (به میزان بیش از 80% به طور مثال در ایستگاههای دزفول و کاشان) مشاهده شد. در سواحل جنوبی دریای خزر و سواحل جنوبی ایران، هارمونیک اول از میزان قابل توجهی (بیش از 70%) برخوردار بوده است. به طورکلی دو هارمونیک اول، واریانس داده ها را به میزان زیادی در بیشتر نواحی ایران توضیح داده و نیاز به هارمونیک های بیشتر وجود ندارد. به عبارتی دیگر، تغییرپذیری سالانه و شش ماهه، مهمترین تغییرات در بارش های حدی ایران می باشند. بدین ترتیب نقش پدیده های بزرگ مقیاس جوی در ایجاد بارش های حدی بیشتر از سایر عوامل است. در بخش-هایی از شمال غرب و جنوب شرق هارمونیک دوم نقش بیشتری در توضیح واریانس دارد. میزان متفاوت t1 بارشهای حدی ایران نیز حکایت از تفاوت های زمانی و مکانی بسیار بالای رخداد های حدی بارش در این منطقه دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرپذیری زمانی – مکانی بارش‌های حدی در ایران

بارش از جمله عناصر اقلیمی است که در بُعد زمان و مکان دارای تغییرات بسیاری است. در این بین مطالعه بارش‌های حدی به سبب اثرات مخرب و زیانبار آن، دارای اهمیت بسزائی است. هدف اصلی مقاله، بررسی تغییرات درون سالانۀ مقادیر حدی بارش در ایران با استفاده از تکنیک تحلیل هارمونیک است. برای رسیدن به نتیجۀ مطلوب، داده‌های بارش از آمار 40 ایستگاه سینوپتیک کشور با دورۀ آماری 2010-1966 (45 ساله) استخراج گردید. تح...

متن کامل

واکاوی زمانی – مکانی بارش های حدی مناطق غربی ایران

هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسا...

متن کامل

تحلیل زمانی-مکانی بارش های فرین روزانه در ایران

  چکیده   در این پژوهش داده های بارش ماهانه ایستگاههای هواسنجی ایران از بدو تأسیس تا سال 2005 برای تحلیل زمانی- مکانی بارش های فرین روزانه کشور بررسی گردید. با استفاده از این پایگاه داده، نقشه های رقومی بارش سالانه و بارش فرین روزانه با تفکیک مکانی 15*15 کیلومتر محاسبه گردید. مقادیر بارش فرین روزانه به بارش سالانه تقسیم گردید و بدین ترتیب نقشه ضریب بارش فرین روزانه به دست آمد. با اعمال تحلیل خو...

متن کامل

تحلیل تغییرات زمانی و مکانی بارش های سالانه ایران

عنصر بارش یکی از عناصر پیچیده و حیاتی جو زمین است و تغییرات زمانی و مکانی آن می تواند اقلیم ایران را کنترل کند. در این تحقیق به منظور مدلسازی تغییرات زمانی و مکانی بارش، از داده های مجموع بارش سالانه 50 ایستگاه هواشناسی همدید و اقلیمی در خلال سال های 1966 – 2005 که دارای پراکنش مناسبی است، استفاده شد. از آنجا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی، رفتاری غیر خطی داشته و نیز از توزیع نرمال تبعیت نمی ک...

متن کامل

تغییرپذیری زمانی و مکانی بیشین? بارش ماهانه در بخش‌های جنوبی دریای خزر

تغییرپذیری دما و بارش از ویژگی‌های اصلی اقلیم به شمار می‌آید. به ویژه بارش در مقیاس‌های زمانی و مکانی مختلف دارای تغییرات بسیاری است. بررسی تغییرپذیری درون سالان? فراوانی بارش بیشین? ماهانه در مناطق جنوبی دریای خزر موضوع مقالة حاضر است. برای این منظور از داده‌های 32 ایستگاه (همدیدی سازمان هواشناسی و باران‌سنجی وزارت نیرو) که دارای 40 سال آمار پیوسته (2006-1967) است، استفاده شده است. بررسی اولی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی

جلد ۲۵، شماره ۲، صفحات ۲۵-۳۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023